Polisiklik Aromatik Hidrokarbonların (PAH) Analizi

Polisiklikaromatik hidrokarbonlar, iki veya daha fazla benzen halkasına sahip olan hidrofobik ve lipofilik karakterli bileşenlerdir. PAH’lar doğal ya da insan kaynaklı olarak organik bileşiklerin eksik yanması sonucu oluşurlar. Doğal şekilde, orman yangınları veya volkanik patlamalarla oluşur. İnsan kaynaklı oluşumları ise endüstriyel kaynaklar, motorlu taşıtlar ve tütün ile olmaktadır. Endüstriyel kaynaklar, çöp yakma, çimento fabrikaları, petrol rafinerileri, kok ve asfalt üretimi, alüminyum, demir çelik üretiminden kaynaklanmaktadır. Isınma ve enerji amaçlı kullanılan kömür, odun gibi katı yakıtlar ve fosil yakıtlar da PAH oluşumuna neden olmaktadır. Sıklıkla rastlanılan polisiklik karbonlar aşağıdaki gibidir.

• Antrasen
• Difenil
• Naftalen
• Fenaltren
• Difenilmetan

Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar Nelerdir?

Polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH’lar), çevre açısından büyük önem taşıyan, kanser hastalığına yol açabilen, mutajenik ve toksik bir bileşik grubudur. Çevrede birkaç olası PAH kaynağı vardır, ancak insan kaynaklı faaliyetler, çevredeki başlıca PAH kaynakları olarak kabul edilir. 100’den fazla PAH tanımlanmıştır ve bunların 16’sı Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı (USEPA) tarafından toksisiteleri nedeniyle öncelikli kirleticiler olarak sınıflandırılmıştır. Bu etkileri nedeni ile içlerinden 16’sı yasaklıdır. Toksisiteleri nedeniyle öncelikli kirleticiler olarak sınıflandırılan Öncelikli kirletici ve yasaklı polisiklik aromatik hidrokarbonlar nelerdir sorusunun cevabı aşağıda verilmiştir.

• Naftalin (Np)
• Asenaftelen (Anp)
• Asenaften (Ane)
• Floren (Flr)
• Fenantren (Phe)
• Antrasen (An)
• Floranten (Flu)
• Piren (Py)
• Benzo[a]antrasen (BaA)
• Krisen (Chr)
• Benzo[b]floranten (BbF)
• Benzo[k]floranten (BkF)
• Benzo[a]piren (BaP)
• Dibenzo[a,h]antrasen (DahA)
• İndeno[1,2,3-cd] piren (IcdP)
• Benzo[g,h,i]perilen (BghiPy)’dir

PAH Analizi

PAH’lar suda, havada, toprakta, gıda örneklerinde ve tekstil ürünlerinden bulunur. Gıdanın ve organik maddelerin yüksek sıcaklıklarda yanması sonucu, doğal ya da insan kaynaklı oluşmaktadır. PAH’lar hidrofobik özelliklerinden dolayı sudaki çözünürlükleri oldukça azdır ve lipofilik karakterde olduklarından dolayı yağda çözünürler. Bu nedenle yağ dokuda birikirler.  İnsan vücudunda böbrek, karaciğer yağ dokusunda depolanma eğilimindedirler. Yaşamın her alanında bulunan PAH’lar insan sağlığını olumsuz yönde etkileyebilecek önemli çevresel kirleticilerdir.

PAH’ların zararlı özellikleri sebebi ile insan sağlığı büyük risk altındadır. Bu nedenle Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar Analizi yapılması yüksek önem taşımaktadır. Toprak, su, emisyon ve iş hijyeni alanlarında yapılan PAH analizlerinde GC-FID, GC-MS veya HPLC cihazları kullanılmaktadır.

AEM Laboratuvarı; profesyonel kadrosu, teknik imkanları ve kaliteli hizmeti ile Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar Analizi konusunda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve İSGÜM’den yetkili TÜRKAK’tan akredite bir kuruluş olarak hizmet verir.

Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar Analizi ile ilgili daha fazla bilgi almak için https://www.aem.com.tr/ adresini ziyaret edebilirsiniz.