Amonyak ölçümü, işyeri ortam ve maruziyet ölçümlerinden biridir. Formülü NH3 olan amonyak, hidrojen atomu ve azot atomundan oluşan keskin kokulu ve renksiz bir gaz bileşiği olarak tanımlanır. Bir amonyak molekülünü meydana getiren bir azot üç hidrojen atomudur.
Amonyak, sanayide sıklıkla kullanılır. Sanayi tesislerinde soğutucu olarak tercih edildiği gibi gübre yapımında, ilaç, üre, boya, parfüm üretiminde de kullanılır. Amonyak parametresi için Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Tedbirleri Hakkında Yönetmelik içerisinde maruziyet limit değeri STEL için 20 ppm, TWA için 50 ppm olarak belirtilmiştir. Aynı zamanda işletmelerin bu değerin altında maruziyet ortamı sağlaması gerekliliği belirtilmiştir. Tedbir alınarak maruziyet ortamı kısıtlanamadığı takdirde uygun Kişisel Koruyucu Ekipmanlar çalışanlara temin edilmelidir. Aynı zamanda çalışanların bu ekipmanları kullanması sağlanmalıdır.
Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Tedbirleri Hakkında Yönetmelik’in hedefi, işyerinde yer alan, kullanım sağlanan ya da herhangi bir biçimde işlem gören kimyasal maddelerin etkilerinden kaynaklanan mevcut ya da muhtemel risklerden çalışanların korunması ve güvenli bir çalışma ortamı sağlanması gibi asgari koşullar belirlenir.
İşyeri Ortam Ölçümleri
İşyeri ortam ölçümleri, İSG Mevzuatına bağlı olarak işverenlerin yaptırmak zorunda olduğu işlemler arasında bulunur. İşverenler çalışanlarını iş yerlerinde yer alan ve kullanılan materyallerin ve çalışma ortam şartlarının risklerinden, zararlı etkilerinden korumakla yükümlüdür.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 10. maddesine bağlı olarak işverenler, işyeri çalışma ortamında olabilecek risklerin belirlenmesi için gereken kontrol, inceleme, ölçüm ve araştırmaların yapılmasını sağlamak zorundadır. 28741 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizi Yapan Laboratuvar Hakkında Yönetmelik” 5. maddesine bağlı olarak; işverenler, işyerinde bulunan, kullanılan ya da herhangi bir şekilde işlem gören maddelerin risklerinden çalışanları korumak zorundadır.
İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizi Yapan Laboratuvar Hakkında Yönetmelik içeriğine bağlı olarak güvenli bir çalışma ortamı sağlamak için çalışma ortamındaki kişisel maruziyetlere yönelik ölçüm, test, analiz ve değerlendirmeleri, ön yeterlik ya da yeterlik belgesini haiz laboratuvarlara yaptırmak zorunludur. Tüm iş hijyeni ölçüm, test, analiz ve değerlendirme sonuçları hakkında kayıtlar, denetimlerde istenildiği zaman gösterilmek üzere işyerinde muhafaza edilmelidir.
