Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı tarafından 2019 yılında yürürlüğe alınan Merkezi Laboratuvar Bilgilendirme Sistemi, çevre mevzuatı kapsamında izin, izleme, teyit ve lisans amaçlı ölçüm ve analiz başvurularının alındığı bir sistemdir. Merkezi Laboratuvar Belirleme Sistemi (MELBES) ile çevre adına doğru hedefler belirlenmesi ve tarafsız adımların atılabilmesi için ölçüm ve analiz işlemlerinin dağıtımı yapılmaktadır.
Merkezi Laboratuvar Belirleme Sistemi (MELBES) Nedir?
Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı tarafından yürürlüğe alınan sistem ile çevre laboratuvarları ve sanayi tesisleri arasındaki ticari çıkar ilişkilerinin ortadan kaldırılması, doğrudan temas kurulmasının engellenmesi, tarafsız iş dağılımı ile güvenilir sonuçların elde edilmesi amaçlanır.
Çevre mevzuatı kapsamında gerçekleştirecek ölçüm ve analiz hizmetleri için firmalar MELBES üzerinden talep açmak zorundadır. MELBES’e giriş yapılabilmesi için EÇBS (Entegre Çevre Bilgi Sistemi) üzerinden firma ve laboratuvarların kayıtlı olması gerekir. MELBES sistemi analiz ve ölçüm taleplerini toplamaktadır. Açılan talep kapsamında, hizmet alınacak çevre laboratuvarları personel ve cihaz sayısı, firma ile laboratuvar arasındaki mesafe, laboratuvarın deneyim süresi, yetkili parametre oranı gibi faktörlerin dahil olduğu bir algoritma ile hesap edilerek atanmaktadır.
MELBES’in Kapsamı
MELBES kapsamında yer alan ölçüm ve analizler; emisyon, imisyon ve gürültü ölçümü, atık, atıksu, deniz suyu, su ve arıtma çamuru analizleridir.
MELBES kapsamı dışında tutulan analizler ise kamu ihale kanunu kapsamında talep edilen ölçüm ve analiz hizmetleri, ÇED kapsamındaki ölçüm ve analiz hizmetleri, çevresel gürültü ölçümleri, toprak analizi ve balık çiftlikleri analizidir.
14 Haziran 2020 tarihinde yayınlanan duyuruda, MELBES kapsamında hazırlanan raporlarda rapor ekinde işe ait karekodu içeren başvuru formunun eklenmemesi durumunda ölçüm ve analiz raporlarının geçerli olmayacağı yer alır.
Çevre Laboratuvarı Hizmetleri
Çevre laboratuvarları MELBES kapsamında ve kapsam dışı olarak; arıtma çamuru analizi, atık analizi, atık su analizi, atık yağ analizi, baca gazı ölçümü, balık çiftlikleri analizi, biyota analizi, deniz suyu analizi, gürültü ölçümü, hava kalitesi modellemesi, hava kalitesi ölçümü, koku ölçümü, mikrobiyoloji analizi, numune alma işlemleri, sediment analizi, sürekli emisyon ölçüm sistemleri ölçümü (seös), su analizi, titreşim ölçümü, toprak analizi, yakıt analizi gibi matrislerde hizmet verir. MELBES talepleri, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan yetkili laboratuvarlar tarafından gerçekleştirilmektedir.
AEM Laboratuvarı; Türkiye’deki ilk ve öncü laboratuvarlardan bir tanesidir. Çevre laboratuvarı olarak hizmet vermektedir. AEM Laboratuvarı; uzman kadrosu, teknik imkanları ve kaliteli hizmet anlayışı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı’ndan yetkili, MELBES’e dahil, TÜRKAK’tan akredite bir kuruluştur.