İş hijyeni ölçümü, çalışma ortamı ölçümü ya da iş sağlığı ve güvenliği olarak bilinen iş yerindeki çalışanların fiziksel ve ruhsal sağlığını riske atabilecek etmenlerin test, ölçüm ve analizi olarak tanımlanır.
İş Hijyeni Ölçümü Nedir?
İş hijyeni ölçümünün amacı, İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatı kapsamında çalışma ortamındaki kişisel maruziyetler ile çalışma ortamına yönelik kimyasal, fiziksel ve biyolojik risklerin belirlenmesi ve bu amaçla gerekli görülen ölçüm, test ve analizlerin yapılmasının sağlanmasıdır. İş hijyeni ölçümü kapsamında iş hijyeni ölçüm raporu hazırlanır.
İş sağlığı ve güvenliği uzmanı, yönetici, iş yeri hekimi ve işveren çalışma ortamındaki çalışan sağlığından sorumlu kişilerdir. İş sağlığı ve güvenliği uzmanı risk analizi ile işletmeleri gözden geçirir. Bu kapsamda gerek çalışma ortamında gerekse kişiler üzerinde ölçüm, test ve analiz yapılır. İş yeri hekimi ise çalışanlar için gerekli tahlilleri talep etmektedir.
Çalışma ortamında bulunan, çalışanların sağlığını olumsuz yönde etkileyebilecek her türlü gürültü, titreşim, aydınlatma, iyonlaştırıcı olmayan radyasyon gibi fiziksel; toz, gaz, buhar gibi kimyasal ve virüs, bakteri, mantar gibi biyolojik etkenlerin nicelik ve nitelik tayini için İsgüm tarafından İş Hijyeni Ölçüm ve Analizi yapan laboratuvarlar yetkilendirilir.
İş Hijyeni Ölçümü, Test ve Analizleri Ne İşe Yarar?
İş hijyeni ölçüm, test ve analizi ile tahmin edilemeyen sağlık riskleri tespit edilir. Bu riskler için gerekli önlemlerin alınması için gereklidir. İş hijyeni test, ölçüm ve analizi ile çalışma ortamının yeterli ışık seviyesi, çalışanların kulaklık ve maske kullanımına gereksinimi olup olmadığı ve giyilen kıyafetlerin yanı sıra ortam sıcaklığının değerlendirilmesi neticesinde çalışan sağlığını koruyarak kriterler tespit edilerek çalışanın optimum çalışma konforu sağlanır.
İş hijyeni ölçümüne bir örnek verecek olursak, tesiste çalışan bir kişinin, çalıştığı makinelerden doğabilecek tehlikeleri en aza indirmek için aydınlatma, gürültü, titreşim, termal konfor; çalıştığı ortamda kullanılan kimyasallara bağlı olarak uçucu organik bileşikler, polisiklikaromatik hidrokarbonlar, ağır metaller gibi ölçüm ve analizler istenebilir. Her işletmede asgari seviyede de olsa iş hijyeni ölçümlerinin yapılması gerekir. Tesisin çok tehlikeli, tehlikeli, az tehlikeli olma durumuna göre belirli periyotlarda yapılması ya da tekrarlanması gereken ölçüm ve analizler aynı zamanda tesise yapılan denetimlerde istenmesi durumunda; tesiste yapılan işe göre kişinin maruz kaldığı durumlarda değişiklik meydana gelmesi durumunda ve iş yeri hekimi ile iş güvenliği uzmanının uygun bulması durumunda gerçekleştirilir.
İş Hijyeni Ölçümü, Test ve Analizleri Nasıl Yapılır?
İş hijyeni ölçümü için yapılan risk analizi sırasında iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi talebi doğrultusunda işletmede yapılması gereken iş hijyeni test, ölçüm ve analizleri belirlenir. Risk analizinin ardından iş yerinde yapılan keşifler ile kaç noktada ve hangi ölçümlerinin yapılacağı belirlenir. Keşif ve tespitler iş güvenliği uzmanı ya da iş yeri hekimi tarafından yapılabilir. Bununla birlikte iş hijyeni konusunda yetkili laboratuvarlar tarafından da keşif yapılarak kişi ve parametre belirlemesi yapılır. İSGÜM, iş hijyeni ölçüm, test ve analiz gereksinimlerinin tespiti konusunda yetkili laboratuvar analiz ve ölçümlerini gerekli tutmaktadır.
Ölçüm sonuçlarına bağlı olarak ortamın aydınlatmasının yükseltilmesi veya azaltılması, havalandırmaların iyileştirilmesi, ortam sıcaklığının ayarlanması, gürültü ve titreşim seviyesinin düzenlenmesi, çalışma şartlarının iyileştirilmesi ve çalışanları meslek hastalığından koruyacak düzenlemelerin yapılması sağlanabilir.
İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizi Yapan Firmalar
İş hijyeni ölçümü konusunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan yetkili laboratuvarların raporları geçerlilik gösterir. Akreditasyon belgesine sahip laboratuvarların raporları geçerli kabul edilmemektedir. AEM Laboratuvarı; uzman kadrosu, teknik olanakları ve kaliteli hizmet anlayışı ile iş hijyeni ölçümü konusunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından yetkili, TÜRKAK’tan akredite bir kuruluş olarak hizmet sunmaktadır.