KGS3 (Üçüncü Seviye Kalite Güvence Sistemi) Ölçümü Nasıl Yapılır?

KGS3, SEÖS (Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemi) kurulumunun ardından sistemin güvenilirliğini ve doğruluğunu korumak amacıyla işletme tarafından düzenli olarak gerçekleştirilmesi gereken bir kalite kontrol sürecidir. Bu süreçte, cihazların kalibrasyon fonksiyonlarının geçerli aralıkta olup olmadığı kontrol edilir ve gerekli düzeltmeler yapılır.

KGS3 ölçümlerinin temel amacı, sistemin zaman içinde sapma yapıp yapmadığını belirlemek ve SEÖS cihazlarının kalibrasyon doğruluğunu koruyup korumadığını test etmektir. Eğer ölçüm cihazlarında zamanla sapmalar oluşursa, alınan veriler gerçeği yansıtmaz ve resmi kurumlara yanlış veriler gönderilir. Bu nedenle KGS3 ölçümleri, en az ayda bir kez olmak üzere düzenli aralıklarla gerçekleştirilmelidir.

KGS3 Ölçümü Nasıl Yapılır?

Sıfır ve Span Kontrollerinin Yapılması

KGS3 testlerinde, SEÖS cihazlarının doğruluk seviyeleri sıfır ve span ölçümleri ile kontrol edilir.

• Sıfır Ölçümü (Zero Check): Cihaza, hiç kirletici içermeyen saf bir gaz (örn. azot gazı) uygulanarak sensörlerin temel hata payı belirlenir. Eğer cihaz sıfır gazında bile belirli bir değeri gösteriyorsa, sapma olduğu anlamına gelir.
• Span Ölçümü (Span Check): Cihaza, bilinen konsantrasyonda bir kalibrasyon gazı uygulanarak ölçüm doğruluğu test edilir. Cihazın göstermesi gereken değer ile gerçek gaz konsantrasyonu kıyaslanır.

Bu testler sonucunda cihazın sıfır ve span sapmaları tespit edilir ve cihazın doğruluk seviyesinin EN14181 standardına uygun olup olmadığı belirlenir.

Ölçülen Değerlerin Analiz Edilmesi ve Karşılaştırılması

KGS3 sürecinde, elde edilen ölçüm değerleri ilk kurulumda yapılan KGS1 verileri ile kıyaslanır. Eğer sapma belirlenen sınırları aşıyorsa, sistemin yeniden kalibre edilmesi gerekir.

Ölçülen değerler kontrol çizelgeleri kullanılarak analiz edilir. Bu aşamada iki ana yöntem kullanılır:

• CUSUM Kontrol Çizelgesi: Ölçülen sapmaların zaman içindeki birikimini gösterir. Eğer sapmalar belirlenen sınırı aşarsa sistemin yeniden kalibre edilmesi gerektiği anlaşılır.
• SHEWART Kontrol Çizelgesi: Her bir ölçümün, belirlenen limitler içinde olup olmadığını gösteren grafiksel bir analiz yöntemidir. Eğer ölçümler belirlenen limitlerin dışına çıkarsa sistemin doğruluğu kontrol edilmelidir.

KGS3 ölçümü sonrası elde edilen tüm veriler ve analizler detaylı bir şekilde raporlanır. Bu raporlar:

• İşletme tarafından muhafaza edilir ve en az 5 yıl boyunca saklanır.
• Denetimler sırasında yetkili çevre görevlilerine sunulmak üzere hazır bulundurulmalıdır.
• Ölçüm verileri, bakanlık sistemine entegrasyon sağlayan SEÖS yazılımı ile dijital olarak aktarılabilir.

KGS3 Ölçümü Sonrası Yapılması Gereken İşlemler

Eğer sistemdeki sapmalar belirlenen sınırlar değerlerin içinde yer kalıyorsa, cihazların doğru çalıştığı kabul edilir ve işletme, KGS3 testlerini planlanan periyotlarda uygulamaya devam eder.

Ölçülen sapma değerleri, belirlenen sınır değerleri aşıyorsa bazı düzeltmeler yapılması gerekmektedir. Öncelikle cihazların bakım ve kalibrasyon işlemleri gerçekleştirilir. Daha sonra, ölçüm hatalarının olası nedenleri değerlendirilir. Bu nedenler arasında sensör kirlenmesi, gaz taşıma hatlarında sızıntı veya numune alma sisteminde tıkanma gibi nedenler yer alabilir. Eğer gerekli görülürse, SEÖS cihazları üretici firma veya akredite bir emisyon laboratuvarı tarafından yeniden ayarlanır ya da değiştirilir. Son olarak, yeni ölçümler yapılarak sistemin doğruluğu tekrar kontrol edilir.

Düzenli olarak yapılan KGS3 ölçümleri, SEÖS sisteminin uzun vadeli emisyon verilerinin doğruluğunu korumak için büyük bir öneme sahiptir. Bu testler sayesinde cihazların zamanla oluşabilecek sapmaları tespit edilir ve gerektiğinde kalibrasyon veya bakım işlemleri uygulanarak sistemin doğruluğu korunur.