Akustik doppler akarsu ve nehirlerde debi ölçümü, en kesit alanın çıkarılması ve akış hızını ölçmek için kullanılan cihazıdır. Debi ölçümünde mulineden de faydalanılmaktadır.
Su Kaynakları ve Koruma Yöntemleri
Artan dünya nüfusu ve sanayideki gelişmeler sebebiyle su kaynakları üzerindeki baskı gittikçe artmakta, diğer yandan ise son yıllarda iklim değişikliğinin olumsuz etkileri görülmekte, çevre kirliliği gibi faktörlerin de etkisiyle mevcut kullanılabilir su kaynaklarının doğal dengesi hızlı bir şekilde bozulmaktadır.
Su kaynaklarının geliştirilmesi, korunması ve yönetilmesi, su potansiyelinin ortaya konulması, suyun alan ve zaman içerisindeki dağılımı, sudaki durum değişimlerinin gözlenip ölçülmesi, ölçümlerin değerlendirilip istatistiksel analizler yapılarak, projelerde kullanılır hale getirilmesi önem arz etmektedir.
Akarsu havzalarında istenilen yerde ve istenilen zamanda ihtiyaç-kaynak dengesinin kurulabilmesine yönelik, sulama, sanayi suyu temini, içme ve kullanma suyu, taşkın koruma ve enerji amacıyla, su kaynaklarının optimum planlanması ve rasyonel yönetimi için öncelikli olarak gerek nitelik ve gerekse nicelik yönünden doğru ve güvenilir hidrometri verilerine ihtiyaç duyulmaktadır.
Hidrometrik Ölçümler
Hidrometrik ölçüm verilerinden debi ölçümleri en önemlilerindendir. Akarsularda belirli bir en kesitten birim zamanda geçen suyun hacimsel miktarına debi denir. Bu miktarın anlık ölçüm ile belirleme yöntemlerine de debi ölçümü denir. Debi ölçümlerinin farklı yöntemleri arasında doğruluğu en yüksek olanlarından biri de ADCP (Akustik Doppler Akım Profilleyicisi) yöntemidir.
ADCP cihazı farklı derinliklerde su akış hızını ölçen ve kaydeden bir çeşit sonardır. ADCP’ler ses dalgaları yayarlar ve suyun içindeki parçacıklara çarparak geri dönen bu ses dalgalarını tekrar algılayarak çalışırlar. Akarsularda debi ölçüsü için seçilen en kesit boyunca, su akış yönüne yaklaşık dik bir yol izleyerek, suyun hızını, derinliğini ve debisini istenilen ölçüm aralığında doppler metodu ile ölçerek su hızının profilini ve sonuç olarak su debisini Akustik doppler prensibine uygun olarak verebilen ölçüm ekipmanıdır. Sensör, bilgisayar ve yüzer bottan oluşur. Bilgisayarda kurulu yazılım sayesinde debi ölçümü yapılmaktadır. Debi ölçümü yapılırken nehrin veya akarsu yatağının sol ve sağ sahil kısmından alınan 4 tutarlı ölçümün ortalaması alınarak debi ölçümü yapılır. Ölçümler derin ve geniş nehirlerde yapılırken en az 25 cm derinlik gerekmektedir. Böylelikle elde edilen verilerin her biri en üst düzeyde geçerliliğe sahip olmakta ve hassas ölçümler sayesinde bütün durumlara karşı en ince hesaplamalar yapılmaktadır.
Bu hesaplamaların ışığında ise elde edilen bütün veriler grafikler, tablolar hazırlanarak daha detaylı ve anlaşılır bir hale getirilmektedir. Bu sayede de akustik doppler ile yapılan ölçümlerin her birinin geçerliliği teyit edilmektedir.
AEM Laboratuvarı her çeşit nehir ve akarsuda debi ölçümü gerçekleştirmektedir. AEM Laboratuvarı; geçmiş proje tecrübeleri, uzman hidrolog kadrosu, teknik olanakları ve kaliteli hizmet anlayışı ile debi ölçümü konusunda Türkiye genelinde hizmet sağlamaktadır.
