Kalaylı Organik Bileşikler (OTC) ve Tribütil Kalay (TBT) Tayini

Sediment ve biyota numunelerinde Kalaylı Organik Bileşikler (OTC) grubundan Tribütil Kalay (TBT) analizleri için Türkiye’de hizmet veren ilk ve öncü laboratuvar olduğumuzu duyurmaktan mutluluk duyuyoruz.

Tersane, Tekne İmal ve Çekek Yeri Hakkında Yönetmelik kapsamında, sediment ve biyota numunelerinde bakılması gereken parametreler arasında yer alan Kalaylı Organik Bileşikler (OTC) grubundan Tribütil Kalay (TBT) parametresi için TÜRKAK akreditasyonumuzu almış bulunuyoruz. Analiz hizmetlerimiz hakkında daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Tribütil Kalay (TBT) Analizi Neden Önemlidir?

Kalaylı Organik Bileşikler (OTC) grubuna monobütil kalay, dibütil kalay, tribütil kalay, monooktil kalay, dioktil kalay, trifenil kalay, trisiklohekzil kalay bileşikleri girmektedir.  Bu bileşikler arasında Tersane, Tekne İmal ve Çekek Yeri Hakkında Yönetmelik kapsamında Tribüti Kalay (TBT) bileşiğinin önemi ortaya çıkmaktadır.

Deniz ekosistemlerindeki etkileri incelendiğinde, deniz ortamında mevcut olan mikro ve makro organizmaların gemi yüzeyinin su içerisinde kalan kısmında oluşturdukları fouling tabakasını önlemek için bor veya bakır bazlı biositler içeren antifouling boyalarda yaygın olarak kullanıldığını görmekteyiz. Bu boyalar, gemi gövdelerinde ve deniz yapılarında biyo-yosun ve diğer organizmaların birikmesini engelleyerek denizcilik endüstrisi için önemli bir koruma sağlar. Ancak bu tür uygulamalardaki yaygın kullanımı, deniz ekosistemleri üzerinde olumsuz etkilere neden olmaktadır.

Kalaylı Organik Bileşikler’in deniz canlıları üzerinde toksik etkilere sahip olduğu bilinmektedir. Özellikle deniz salyangozlarında cinsiyet değiştirme ve üreme bozukluklarına neden olmaktadır. Ayrıca, balıklar, kabuklular ve diğer deniz organizmaları üzerinde de zararlı etkilere sahiptirler.

Kalaylı Organik Bileşikler besin zinciri boyunca birikme eğilimindedir ve biyomagnifikasyon adı verilen süreçle üst seviyelerdeki deniz yaşamında yüksek konsantrasyonlara ulaşabilir. Bu da deniz ürünleri aracılığıyla insanların maruziyetini artırabilir. Bu nedenle Kalaylı Organik Bileşikler (OTC) analizi, çevre ve insan sağlığını korumak için oldukça önemlidir.

Tribütil Kalay (TBT) Tayini Yöntemleri

Kalaylı Organik Bileşikler (OTC) tayini, analitik kimya teknikleri kullanılarak gerçekleştirilebilir. TBT tayini için çeşitli analitik yöntemler bulunmaktadır. İşte yaygın olarak kullanılan bazı yöntemler:

• Gaz Kromatografisi-Kütle Spektrometresi (GC-MS):GC-MS, TBT’nin tayini için oldukça yaygın olarak kullanılan bir analitik yöntemdir. Bu yöntemde, numuneden TBT’nin ayrılması ve tanımlanması için gaz kromatografisi kütle spektrometresi kullanılır.
• Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi (HPLC): HPLC, sıvı fazda çözünmüş TBT’yi ayırmak ve ölçmek için kullanılır. Bu yöntemde, numune sıvı faz içinde taşınır ve özel bir kolonda ayrılır. TBT, bu kolon içinde diğer bileşenlerden ayrıştırılır ve algılanır.
• Atomik absorpsiyon spektrometresi (AAS) ile analiz de TBT ölçüm yöntemlerinden biridir.

Tribütil Kalay (TBT) Analizi Nasıl Yapılır?

Tribütil Kalay (TBT) tayini için GC-MS (Gaz Kromatografisi-Kütle Spektrometresi) analizi aşamaları aşağıdaki gibidir:

• Deniz suyu, sediment, canlı organizma dokusu veya diğer çevresel numuneler TBT içerebilir.
• Bu analizde en önemli nokta analizin ön işlemi olan numuneyi dondurarak kurutmaktır. Burada numune freeze dryer adı verilen dondurarak kurutma işlemi yapan bir cihazda vakum altında -40 °C’ye kadar dondurulur.
• Numunelerdeki TBT’yi izole etmek için ekstraksiyon işlemi yapılmalıdır. Bu, uygun bir çözücü kullanılarak gerçekleştirilir. Organik çözücüler (örneğin hekzan, tetraklorometan) sıklıkla kullanılır. Ekstraksiyon işlemi, TBT’nin numuneden ayrılmasını sağlar.
• Elde edilen ekstrakt derişik hale getirilmelidir. Bu işlem numunenin yoğunluğunu artırır ve analiz için uygun bir form sağlar.
• Hazırlanan numune, gaz kromatografisi-kütle spektrometresi (GC-MS) cihazına verilerek bileşenlerin ayrılmasını ve tanımlanması sağlanır, böylece TBT miktarı belirlenir.

TBT’nin GC-MS analizi güvenilir bir yöntemdir, ancak uygun laboratuvar koşullarında ve uzman personel tarafından gerçekleştirilmelidir. Ayrıca, numune hazırlığı ve analiz yöntemi belirleme süreçlerinde titizlik gerektirir.

AEM Laboratuvarı; uzman kadrosu ve teknik olanakları ile sediment ve biyota numunelerinde Kalaylı Organik Bileşikler (OTC) grubundan Tribütil Kalay (TBT) tayini konusunda TÜRKAK’tan akredite bir kuruluş olarak hizmet vermektedir.