Temiz suyun gelecek nesillere aktarılması ve doğanın korunması için atık suyun analiz edilmesi ve yasal limitlere uygun arıtılmasının sağlanması ile temiz su kaynaklarının kirlenmesine neden olmayacak şekilde deşarj edilmesi gerekir.
Atık Su Analizi Nedir?
Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’ne göre atıksu; evsel, endüstriyel, tarımsal ve diğer kullanımlar sonucunda kirlenmiş veya özellikleri kısmen veya tamamen değişmiş sular ile maden ocakları ve cevher hazırlama tesislerinden kaynaklanan sular ve yapılaşmış kaplamalı ve kaplamasız şehir bölgelerinden cadde, otopark ve benzeri alanlardan yağışların yüzey veya yüzeyaltı akışa dönüşmesi sonucunda gelen sular olarak tanımlanmaktadır. Yaşamın temel kaynağını oluşturan su, çeşitli amaçlarda kullanıldıktan sonra kirliliğe maruz kalır ve atık suyu oluşturur. Atıksu analizi, suyun kullanılmasının ardından meydana gelen kirliliği tespit etmek için genellikle evsel ve endüstriyel kaynaklı arıtma tesislerinden alınan atıksu numunelerinin analiz işlemi olarak tanımlanır.
Sanayi kuruluşlarının hemen hemen hepsi üretim ve kontrol sistemlerinin birçok yerinde su kullanılmaktadır. Atıksular genellikle arıtılmasının ardından göl, akarsu, kıyı ve deniz suları ile yeraltı suları gibi alıcı ortamlara karışmaktadır. Arıtma tesisinin düzgün çalıştığını ve yönetmelik sınır değerlerine uygun olarak alıcı ortama verildiğini anlamak için atık su analizi yapılması gerekir. Atıksu analiz raporu ile işletmelerin yönetmeliklerde tabi oldukları tabloların limit değerlerine uyup uymadığı belirlenir.
Atıksu analizi için parametrelerin tespit edilmesi Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği, Atıksu Arıtma Tesisleri Teknik Usuller Tebliği gibi yasal mevzuatlarda bulunan tablolara ya da müşteri özel talebi doğrultusunda uygulanır. Firmaların Atıksu Arıtma Tesisi Kimlik Belgesi ile tesisin kapasitesi, debisi, atıksu tipi, atıksu arıtma tesisi türü ve yönetmeliklerde tabi olduğu sektör tablosu yer almaktadır.
Parametrelerin tespit edilmesinin ardından numune alma işlemi yapılır. Numunenin alınması sırasında atık suyun homojen yapıda olması önemlidir. Atıksu numunelerinin ISO 5667-3 standardı veya analizde uygulanacak ulusal ve uluslararası yöntemlere göre koruyucu kimyasalların ilave edilmesi ya da soğuk zincir ile laboratuvarlara ulaştırılması gerekir. İletkenlik, pH, çözünmüş oksijen/oksijen doygunluğu, seki diski ve sıcaklık gibi anlık olarak ölçülen değerlerin kayıtları sahada tutanak ya da formlara kaydedilir ve laboratuvara gönderilir.
Laboratuvara gönderilen atıksuyun numune kabulü yapıldıktan sonra analiz işlemleri için laboratuvara geçilir. Uluslararası ve ulusal geçerliliği olan analiz yöntemleri ile atıksu analizleri yapılır. Atıksu analizi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından verilen laboratuvar yetki belgesiyle mevzuat kapsamında atıksu numune alma, analiz yapma ve rapor hazırlama yetkisine sahiptir. Çevre izni, izin/lisans, SAİS ve izleme için yapılabilecek atıksu analiz talepleri MELBES üzerinden yapılmalıdır. ÇED kapsamı MELBES’ten muaftır. Denetim numuneleri İl Müdürlüğü yetkilileri tarafından veya eşliğinde alınır, bu nedenle MELBES’e başvuru durumu söz konusudur. Ancak numune analiz sonuçları MELBES sistemine girilir.
AEM Laboratuvarı; su kirliliğinin belirlenmesi, kontrol edilmesi ve izlenmesi amacıyla hizmet vermektedir. Kaliteli hizmet anlayışı ve profesyonel ekibiyle hizmet veren AEM Laboratuvarı; resmi ve özel kurumların atıksu numune alma ve analizlerini gerçekleştirmektedir. Merkezi Laboratuvar Belirleme Sistemi (MELBES) ile ya da doğrudan başvurular ile hizmet vermeyi sürdürmektedir.