Arıtma sistemleri günümüz dünyasından evsel ve kentsel atık suyun giderimi, içme ve kullanma suyu eldesi açısından büyük bir öneme sahip olmaktadır. Arıtma tesislerinde oluşan arıtma çamuru yönetimi de bu nedenle önem kazanmaktadır. Arıtma çamuru yönetimi için arıtma çamuru analizi yapılmalı ve çıkan sonuçlar doğrultusunda da arıtma çamurunun nasıl yönetileceğine karar verilmelidir.
Arıtma çamuru analizi uluslararası geçerliliği olan standartlar doğrultusunda, birkaç analizin bir araya gelmesi ile oluşan taramadır. Matrisin bağlı bulunduğu yönetmelik ise Evsel ve Kentsel Arıtma Çamurlarının Toprakta Kullanılmasına Dair Yönetmelik olarak mevzuatta yer almaktadır. Bu yönetmelik kapsamında atık suların arıtılması işlemi neticesinde ortaya çıkan arıtma çamurları doğru bir şekilde yönetilmelidir. Bu atık çamurlar analiz sonucunda toprağa, bitkiye, hayvana ve insana zarar vermeyecek durumda ise toprakta kontrollü bir biçimde kullanılmasına müsaade edilir. Çamurun hangi durumlarda kullanılamayacağı da yine yönetmelikte anlatılmaktadır. Yönetmelik bağlamında da bu noktalar daha teknik ve idari şekilde ifade edilmekte ve denetlenmektedir.
Arıtma çamurundan kontrol amaçlı numune alımı işlemi ilgili kanunun ve standartların ilgili maddeleri uyarınca yönetmelik doğrultusunda belirtildiği şekilde gerçekleştirilmektedir.
AEM Laboratuvarı, arıtma çamurlarından numune alma ve analiz hizmeti vermektedir.
Yönetmelik Kapsamında Arıtma Çamuru Analizi
Arıtma çamuru analizi kapsamında birçok farklı analiz yapılmaktadır ve bu analizlerin her biri farklı bir durumun tespitinde görev almaktadır. Evsel ve Kentsel Arıtma Çamurlarının Toprakta Kullanılmasına Dair Yönetmelik, Ek-1 kısmında analiz parametreleri yer almaktadır. Toprak ve stabilize arıtma çamuru için yapılması gereken analizler ve sınır değerleri Ek 1-A, 1-B, 1-C, 1-D maddelerinde detaylı olarak belirtilir.
Ek 1-A
Toprakta Ağır Metal Sınır Değerleri kapsamında; kurşun, kadmiyum, krom, bakır, nikel, çinko ve civa ağır metal analizleri ve sınır değerlerini içeren tablo yer alır.
Ek 1-B
Toprakta Kullanılabilecek Stabilize Arıtma Çamurunda Müsaade Edilecek Maksimum Ağır Metal Muhtevaları kapsamında; kurşun, kadmiyum, krom, bakır, nikel, çinko ve civa ağır metal analizleri ve sınır değerlerini içeren tablo yer alır.
Ek 1-C
Toprakta Kullanılacak Stabilize Arıtma Çamurundaki Organik Bileşiklerin Konsantrasyonlarının ve Dioksinlerin Sınır Değerleri kapsamında; AOX (adsorblanabilen organik halojenler), LAS (lineer alkilbenzin sülfonat), DEHP (diftalat(2-etilhekzil)), NPE (nonilfenol etoksilat), PAH (polisiklik aromatik hidrokarbon bileşikleri), PCB (poliklorlu bifenil bileşikleri), PCDD/F poliklorlu dibenzodioksin / dibenzofuranlar analiz ve sınır değerlerini içeren tablolar yer alır.
Ek 1-D
Mikrobiyolojik Analiz kapsamında E. coli (koli basili, escherichia coli) analizi ve sınır değeri yer alır.
Yönetmelik dışında, arıtma çamuru analizi hizmeti için destek verilebilen bazı parametreler de şu şekildedir: pH tayini, kuru madde muhtevası, nem tayini, elektriksel iletkenlik tayini, organik madde tayini, fenol indeksi tayini, azot tayini, fosfor tayini.